Οι παράγοντες του πολυκομματισμού 25/01/2010
Posted by Dimitris Patsikas in Προπτυχιακές εργασίες, Πολιτική Ιστορία, Φοιτητικές μελέτες.Tags: παράγοντες, πλειοψηφικό σύστημα, πολυκομματισμός, σοσιαλισμός, αριστερά, αναλογικό σύστημα, δεξιά, δικομματισμός, εκλογικό σύστημα, θεσμοί, κόμματα, κομμουνισμός, ναζισμός
1 comment so far
1. Εισαγωγή(*)
α. Τα κόμματα ως πολιτικοί θεσμοί
Πολιτικός θεσμός είναι ένα σύνολο διαλεκτικά διαρθρωμένων και αλληλεξαρτώμενων σχέσεων, δομών και μορφών του κοινωνικού βίου, που αναφέρονται στην οργάνωση, άσκηση ή διεκδίκηση της κρατικής εξουσίας[1]. Συνήθως οι πολιτικοί θεσμοί είναι και νομικοί, καθώς πλαισιώνονται από δικαιικούς κανόνες που ρυθμίζουν τη λειτουργία τους. Ειδικότερα, αν οι νομικοί αυτοί κανόνες περιέχονται στο Σύνταγμα κάποιου κράτους, τότε είναι και συνταγματικοί θεσμοί. Αλλά υπάρχουν και μη κατοχυρωμένοι σε συνταγματική διάταξη θεσμοί, οι οποίοι λειτουργούν στην πολιτική πρακτική, παρότι δεν έχουν καθιερωθεί νομικά. Χαρακτηριστικό ήταν και το παράδειγμα των ελληνικών πολιτικών κομμάτων που, ενώ η δράση τους στη χώρα μας προσδιόριζε σημαντικά το χαρακτήρα και τη λειτουργία του πολιτεύματος, το Συνταγματικό δίκαιο επέμενε -όχι ανεξήγητα- να αγνοεί ή να υποβαθμίζει τη θεσμική παρουσία τους[2].
Και όμως, τα κόμματα, έστω και αν δεν είχαν ακόμη καθιερωθεί ως συνταγματικός ή γενικότερα νομικός θεσμός, αποτελούσαν πολιτικό θεσμό στο βαθμό που μετείχαν στο σχηματισμό της πολιτικής βούλησης του εκλογικού σώματος, επηρέαζαν και διεκδικούσαν μέσω της Βουλής την άσκηση της κρατικής εξουσίας. Ωστόσο, με το Σύνταγμα του 1975 (βλ. άρθρο 29) η ιστορία του θεσμού των πολιτικών κομμάτων μπαίνει σε μια νέα φάση. Ο συνταγματικός νομοθέτης, αναγνωρίζοντας πια το κόμμα ως συνταγματικό θεσμό, επικυρώνει και νομικά την πολιτειακή πραγματικότητα[3]. Στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγει κανείς και μέσω της σχετικής διάταξης του γαλλικού Συντάγματος της 5ης Δημοκρατίας[4]. Πράγματι, όλα τα κόμματα είναι αποδεκτά στην πολιτική ζωή αρκεί να σέβονται τις βάσεις του φιλελεύθερου αστικού κράτους, που με τη σειρά του οδηγείται στην αποδοχή όλων των κομμάτων, όποια κι αν είναι η οργάνωση και η ιδεολογία τους, εκτός από εκείνα που θα επέφεραν την εξαφάνισή του (π.χ. φασιστικά κόμματα)[5].
Η συνταγματική κατοχύρωση της κοινωνικής ασφάλισης (βάσει του άρθρου 22 παρ. 5 του Συντάγματος) 13/01/2010
Posted by Dimitris Patsikas in Εργατικό Δίκαιο, Κοινωνική Ασφάλιση, Προπτυχιακές εργασίες, Φοιτητικές μελέτες.Tags: σύνταξη, Σύνταγμα, άρθρο 22 παρ. 5, εργαζόμενοι, κοινωνικά δικαιώματα
add a comment
1. Εισαγωγή(*)
Η μέριμνα για την κοινωνική ασφάλιση των εργαζομένων στην Ελλάδα εκδηλώνεται στο άρθρο 22 παρ. 5 του Συντάγματος (Συντ.), το οποίο προβλέπει σχετικά ότι «το Κράτος μεριμνά για την κοινωνική ασφάλιση των εργαζομένων, όπως νόμος ορίζει». Στη θεωρία γίνεται λόγος άλλοτε για θεσμική εγγύηση[1] ή συνταγματική εντολή[2] και άλλοτε για κοινωνικό δικαίωμα[3], ενώ κοινά αποδεκτή φαίνεται εξάλλου να είναι η θέση ότι η συνταγματική αυτή διάταξη δεν θεμελιώνει αγώγιμη αξίωση του ατόμου κατά του κράτους για καθορισμένη κατά το είδος και τη διάρκειά της παροχή[4]. Η θέση αυτή συνδέεται κυρίως με την κατοχύρωση της κοινωνικής ασφάλισης ως θεσμικής εγγύησης.
Ωστόσο, η θεσμική προσέγγιση της κοινωνικής ασφάλισης δεν σημαίνει αποκλειστικά μια «αντικειμενικοποίηση» του εν λόγω άρθρου, από την οποία δεν δημιουργείται καμία αγώγιμη αξίωση για τους φορείς του δικαιώματος. Από το γεγονός ότι ο θεσμός αυτός απεικονίζεται στο Σύνταγμα, έστω και μια ιδιαίτερα ασθενική και αόριστη διατύπωση, προκύπτει η δυνατότητα θεμελίωσης ενός υποκειμενικού δικαιώματος κάθε φορά που προσβάλλεται ο πυρήνας του. Η αξίωση στην περίπτωση αυτή δεν είναι αξίωση λήψης θετικών μέτρων, αλλά αξίωση παραμερισμού της αντισυνταγματικής νομοθετικής διάταξης που θίγει τα θεμελιώδη μορφολογικά γνωρίσματα της κοινωνικής ασφάλισης[5].
Άλλωστε, αγώγιμη αξίωση για συγκεκριμένη ασφαλιστική παροχή μπορεί να προκύψει και όταν η μη χορήγηση -ή η χορήγηση με περιορισμούς- της παροχής αυτής σε κατηγορία ασφαλισμένων, προσκρούει σε άλλη συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή, όπως η αρχή της ισότητας[6].
Στάδια προβολής πρόσθετων λόγων ανακοπής κατά τον ΚΠολΔ 18/12/2009
Posted by Dimitris Patsikas in Αναγκαστική Εκτέλεση, Προπτυχιακές εργασίες, Πολιτική Δικονομία, Φοιτητικές μελέτες.Tags: 935 ΚΠολΔ, πρόσθετοι λόγοι, άνευ επικουρίας δικάζεσθαι, ανακοπή
add a comment
(*) Με το άρθρο 935 ΚΠολΔ καθιερώνεται το σύστημα του «άνευ επικουρίας δικάζεσθαι» στη διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης, ώστε να διασφαλισθεί η ταχύτερη δικαστική αντιμετώπιση των αμφισβητήσεων ως προς το κύρος της και η ασφάλεια των συναλλαγών[1]. Κατά το σύστημα αυτό, όλοι οι προβλεπόμενοι στο άρθρο 933 ΚΠολΔ λόγοι ακυρότητας που είχαν γεννηθεί και μπορούσαν να προταθούν με προγενέστερη ανακοπή αποκλείεται να αποτελέσουν τη βάση μεταγενέστερης ανακοπής ή να ερευνηθούν επ’ ευκαιρία άλλης δίκης στην οποία ανακύπτει θέμα κύρους της ίδιας πράξης εκτέλεσης[2]. Ο ευρύς αυτός αποκλεισμός, που λαμβάνεται υπόψη και αυτεπαγγέλτως[3], καταλαμβάνει τους μη προταθέντες λόγους ακόμη κι αν δεν έχει εξαντληθεί η κατά το άρθρο 934 ΚΠολΔ προθεσμία προβολής τους[4]. Αν όμως οι αποκλειόμενοι λόγοι επιδρούν ακυρωτικά σε άλλη περαιτέρω πράξη εκτέλεσης, είναι δυνατό να προβληθούν με νέα ανακοπή εναντίον της πράξης αυτής στα χρονικά όρια του άρθρου 934 ΚΠολΔ. Ευνόητο είναι ότι από τον αποκλεισμό του άρθρου 935 ΚΠολΔ δεν καταλαμβάνονται οι λόγοι που γεννήθηκαν μετά το χρονικό σημείο έως το οποίο ήταν δυνατή η κατάθεση δικογράφου πρόσθετων λόγων στην πρώτη δίκη. Οι οψιγενείς αυτοί λόγοι μπορούν να προταθούν με νέα ανακοπή κατά της ίδιας πράξης, εφόσον σώζεται η προθεσμία προσβολής της κατά το άρθρο 934 ΚΠολΔ[5].
Δημήτρης Χ. Πατσίκας 